Cultuur van Moskou

Moskou is op veel gebieden toonaangevend voor de rest van Rusland. Sinds de val van het communisme in 1991 wordt Moskou ook wel het epicentrum van Rusland genoemd. Dit komt sterk naar voren in de twee gezichten die de stad heeft. Enerzijds zijn er de sprookjesachtige paleizen en kerken met hun glimmende koepels. Maar deze worden afgewisseld met de inspiratieloze massa bebouwing uit het Sovjet tijdperk. Een ander voorbeeld van de veelzijdige cultuur in Moskou is het geweldige metrostelsel met haar bonte stations. Je zou verwachten dat je je wat verloren kunt voelen in deze stad met 12 miljoen inwoners. Maar juist in Moskou voel je je snel op je gemak. De stad wordt steeds kleurrijker en speelt de laatste jaren goed in op toerisme. Dat de cultuur hierdoor opleeft in Moskou is ook aan het groeiende aantal musea en galeries te merken.




Geschiedenis

De naam Moskou is afgeleid van de grootste rivier in de stad, de Moskva. Over de herkomst van de naam bestaan verschillende theorieën. Sommigen zeggen dat deze wel 3000 jaar oud is. Anderen schrijven de naam toe aan Scandinavische talen. Zeker is dat de geschiedenis van Moskou tot grote veranderingen heeft geleid. Zo is de stad nu de grootste metropool van Europa, maar begon alles met een kleine nederzetting. Archeologen hebben bewijs gevonden dat er al in de steentijd een leefgemeenschap was op de plek waar nu het Kremlin ligt. De ontwikkeling van de Moskouse geschiedenis begint eigenlijk pas in de 12e eeuw, wanneer er voor het eerst gerefereerd werd aan de stad Moskou. Voor deze tijd was Moskou een niets betekend dorp zoals er zo veel waren in de door Slavische stammen geleidde provincie. Met de komst van de Mongoolse overheersing over grote delen van Rusland, werd de zo welvarende stad in korte tijd met de grond gelijk gemaakt. De strijdvaardige russen lieten zich echter niet uit het veld slaan en bouwden een nieuwe, nog grotere stad.

In de 14e eeuw was de stad weer zo succesvol dat er veel immigranten uit de rest van het land werden aangetrokken. Moskou werd al snel de hoofdstad van de omliggende provincie. De Khan, de koning van het Mongoolse rijk, wilde eigenlijk de invloed van Moskou beperken. Toen er echter concurrentie ontstond van gebieden uit het westen liet hij Moskou groeien. De concurrerende mogendheden werden verslagen, maar de Moskovieten wisten nu waartoe ze instaat waren en in 1380 werden de Mongolen verdreven uit het gebied. In 1480 werd Moskou hoofdstad van het huidige Rusland. Lange perioden van vrede en welvaart wisselden elkaar af met machtswisselingen totdat Peter de Grote eind 17e eeuw voor een tegenslag zorgde. Hij maakte Sint Petersburg tot hoofdstad wat zo bleef tot de Russische revolutie van 1917.

Ontwikkeling

De historische ontwikkeling die Moskou heeft ondergaan is goed terug te zien in de bebouwing van de stad. Het vroege Moskou van 1100 was het startpunt voor grote ontwikkelingen. Moskou stelde toen nog niet veel voor, maar de eerste vereiste voor een stad werd al gebouwd: de vestingmuur. Een handelsgebied ontstond en langzaam vormden zich de contouren van het Moskou dat wij kennen. Het Rode plein, toen nog het Lege veld genaamd werd bijvoorbeeld gevormd in deze tijd. Toen verschillende wijken, waaronder het handelsdistrict Kitay-Gorod tot stand waren gekomen in de 15e en 16e eeuw kreeg Moskou te maken met problemen. Dit kwam vooral in de vorm van stadsbranden die grote delen van de Moskou verwoestten. Uit deze tijd stammen de vele kloosters in de buitenwijken van de stad. Die werden als verdedigingslinie vlak achter de buitenmuren gebouwd. In de 18e en 19e eeuw breidde de stad nog verder uit. In deze tijd ontstonden ook verharde wegen en straatverlichting. Dit was tevens de tijd van Napoleon. Moskou merkte dat de westerse buren het op de stad voorzien had.

De Moskovieten besloten een radicale tactiek toe te passen. Ze brandden eigenhandig de stad af zodat als Napoleons leger eenmaal arriveerde, er niets meer te winnen was. Het leger verzwakte en trok zich uiteindelijk terug. Voor de zoveelste keer in de geschiedenis werd de stad herbouwd en pas in 1905 kreeg Moskou een burgemeester. 1917 was het jaar van de Russische revolutie en met deze revolutie werd Moskou opnieuw de hoofdstad van het land. Tussen de twee wereldoorlogen in ontstond een groot huizentekort in Moskou. Grote huizenblokken in de Sovjet stijl werden uit de grond gestampt. Ook speelde Moskou een grote rol in de Tweede Wereldoorlog. De organisatie van de oostelijke front lag in Moskou, maar ook werden er tienduizenden Moskovieten gerekruteerd om de stad te verdedigen. Hoe belangrijk de ontwikkeling van Moskou werd gevonden blijkt wel uit het feit dat de aanleg van het uitgebreide metrostelsel gewoon doorging tijdens de bombardementen in de oorlogsjaren.